Już wkrótce lepsza ochrona pracowników

Opinie, poglądy, komentarze...
Stracić pracę – zatrudnionej osobie taka sytuacja potrafi przyśnić się jako najgorszy koszmar. Bardzo ważne jest, by uzyskać w tym położeniu jak najlepszą ochronę, w tym jak najdłuższy okres wypowiedzenia. Do niedawna polskie prawo nie było sprawiedliwe wobec osób zatrudnionych na czas określony, ale już na początku przyszłego roku, w lutym, w życie wejdą zmiany.
* dr Marek Zalisko, radca prawny i wykładowca
- Nadchodzące zmiany dotyczą osób zatrudnionych na czas określony i są dobrym przykładem tego, jak kolejny raz prawo unijne ma pierwszeństwo przed prawem krajowym. Obecna regulacja art. 33 Kodeksu pracy wskazuje, że pracodawca i pracownik mogą przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, dopuścić wcześniejszy termin rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Tymczasem przy dużo korzystniejszej dla pracownika umowie o pracę na czas nieokreślony, pracownik zatrudniony przez pół roku na takiej umowie może liczyć tylko na 2 tygodnie okresu wypowiedzenia, ale po przekroczeniu pół roku zatrudnienia jest to już miesiąc, a po trzech latach – trzy miesiące. Jeśli mamy w jakiejś firmie dwóch pracowników, z czego jeden ma umowę o pracę zawartą na czas określony 5 lat, a drugi ma umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony i tak samo pracuje 5 lat, to pierwszy ma tylko dwutygodniowy, a drugi aż trzymiesięczny okres wypowiedzenia. Kolosalna różnica bytowa, a przecież praca była taka sama. Ta znacząca rozbieżność została dostrzeżona w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Sądu Najwyższego, gdyż przepisy polskiego kodeksu pracy w tym względzie są niezgodne z przepisami unijnymi i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy bez względu m.in. na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony. Z tego względu art. 33 K.p. został uchylony ustawą z 25 czerwca 2015 r., która wejdzie w życie 22 lutego 2016 r. Zmiany są korzystne dla pracowników, gdyż okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony jest identyczny, jak dla umów o pracę na czas nieokreślony i uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Ponadto w prawie krajowym wprowadzono korzystne dla pracownika zmiany, które mają przeciwdziałać zatrudnianiu pracowników na długie okresy na podstawie umów terminowych.
Pracownik wymaga szczególnej ochrony prawnej, gdyż w zasadzie jest osobą mniej doświadczoną aniżeli pracodawca. Zmiany w Kodeksie pracy przewidują, że jeżeli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony dłuższy niż 2 lata i 9 miesięcy lub jeżeli liczba zawartych umów terminowych przekracza trzy umowy, to konsekwencją takiego rozwiązania jest to, że pracownik automatycznie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Stosowanie kolejnych umów o pracę na czas określony może być źródłem ewentualnych nadużyć na niekorzyść pracowników, dlatego ograniczanie takiego sposobu zatrudniania jest zasadne i zgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości. Roszczenia pracowników przeciwko pracodawcom mogą być dochodzone w postępowaniu sądowym. Sądy powszechne są zobowiązane do stosowania prawa unijnego na zasadzie pierwszeństwa przez prawem krajowym.